Emoties bij scheiding

Een emotie is een innerlijke beleving of gemoedsbeweging zoals vreugde, angst, boosheid, verdriet en kan door een situatie of gebeurtenis worden opgeroepen.

Het scheidingsproces is voor veel mensen een ingrijpende emotionele gebeurtenis.

Over het algemeen zijn we ons niet altijd bewust van de invloed die onze emotie heeft op ons handelen. Deze emoties vormen echter vaak de aanzet van gedrag en hebben invloed op hoe je je scheidig beleeft. De manier waarop je je scheiding beleeft is voor iedereen persoonlijk. Waar de ene zijn verdriet deelt en zich soms heftig kan uiten, kan de andere juist bijna onverschillig overkomen. Maar vergis je niet, ook iemand die zijn/haar emoties minder uit aan de opervlakte kan heftig emoties ervaren.

Juist deze verschillen kunnen er voor zorgen dat het proces van de scheiding moeizaam verloopt. Herken jij het gevoel dat je niet begrepen, gezien of gehoord wordt door de ander? De kans is groot dat dit andersom net zo is en dat dit voortkomt uit de verschillende manier van omgaan met deze emoties.

Stress is vaak een grote bijkomende factor tijdens een scheiding. Stress veroorzaakt een reactie in ons lichaam, dit noemen we een stressreactie. Ook deze reactie wordt door iedereen op zijn/haar eigen manier geuit. Je kent ze misschien wel: vechten - vluchten of bevriezen. Deze reactie stelt ons als mens instaat om snel en passend te handelen in "gevaarlijke situaties". Herken jij bij jezelf wat je doet in een stressvolle periode? Het helpt om je hier bewust van te zijn en dit ook uit te spreken.

Dit systeem zorgt ervoor dat je denkvermogen minder goed werkt, hierdoor lukt het niet altijd meer om rationeel naar de situatie te kijken. En dat maakt het voeren van een verstandig en rustig overleg best lastig!

Bij een scheiding heb je te maken met een verlies ervaring. Of jij nu diegene bent die de spreekwoordelijke stekker er uit heeft getrokken of diegene die het is overkomen, je hebt beide te maken met de 'verliescirkel' of de 'rouwcruve'.

Kübbler-Ross spreekt over 8 verschillende fasen in de verwerking van dit proces. Hoe je dit doorloopt is voor iedereen anders. De fases kunnen elkaar opvolgen maar ook door elkaar heen gaan en terugkeren. Hieronder een korte schets van de fases.

Maar bedenk je telkens weer: iedereen is uniek en beleeft gebeurtenissen op zijn/haar eigen manier. Het ervaren van (heftig) emoties is heel normaal en deze mogen er dus ook zijn! Mocht ik de handleiding vinden om met dit soort dingen om te gaan, zal ik die zeker met jullie delen.

1. Ontkenning; het komt voor dat de scheiding wordt ontkent, je denk dat dit een bevlieging is. Je partner is zichzelf niet of heeft gewoon even tijd nodig. Je ontkent eigenlijk de breuk en zoekt een verklaring. Dit brengt ook angst met zich mee, zeker als je er geen verklaring voor kan vinden.

2. Boosheid; wanneer het duidelijk wordt dat de scheiding een feit is, dan ontstaan vaak gevoelens van boosheid. Dit kan ontstaan door verschillende dingen. Je partner heeft iets juist wel of niet gedaan, jullie zitten niet op één lijn of standpunten over en weer worden onredelijk. In deze boosheid worden er weleens dreigende uitspraken gedaan of zeg je misschien dingen om de ander te kwetsen. Wil je verder komen in je scheiding en je verwerking dan is het van belang om uiteindelijk deze boosheid opzij te kunnen zetten.

3. Verdriet; wanneer de boosheid zakt, komt er ruimte voor het besef dat het echt over is. Dit besef geeft verdriet en doet pijn, je moet immers afscheid nemen van iets wat je samen had en deelde. Wat ik vaak zie gebeuren is dat mensen vluchten voor deze gevoelens. Andere dingen doen, om maar niet te hoeven denken aan deze gevoelens. Je stort je bijvoorbeeld op je werk of gaat veel weg met vrienden, maar ook gebruik van alcohol of drugs voelt soms als een hulpmiddel. En ja, je voelt je even beter en hoeft er niet mee bezig te zijn. Helaas is het wel zo dat die gevoelens daarna als een boomerang weer terug komen waardoor ze zelfs intenser voelen. Er zit maar één ding op, je moet hier doorheen.

4. Machteloosheid; het besef dat je oude leven voorbij is kan gevoelens van machteloosheid oproepen. Je hebt geen idee hoe je verder moet en wat de zin van alles nog is. Voel jij je (met momenten) depresief of eenzaam? Zoek iemand met wie je hier over kan praten, professioneel of bijvoorbeeld een vriend of buur.

5. Apathie; het kan zijn dat je in deze fase de energie niet hebt om bezig te zijn met je emoties of met je sociale leven. Je voelt je misschien onverschillig en leeg.

6. Acceptatie en berusting; uiteindelijk komt er een fase waarin je kan gaan accepteren dat de situatie is zoals deze is.

7. Oriëntatie; in deze fase richt je je weer op de toekomts, op wat mogelijk is in plaats van wat is geweest.

8. Uitdaging; er ontstaat ruimte voor nieuwe dingen, je ziet mogelijkheden en wilt dingen uitproberen.